Personeel staalfabriek IJmuiden leeft langer dan gemiddelde Nederlander (opinie)

In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) haar onderzoek(en) bij Tata Steel afgerond. Het onderzoek gaat vooral over omwonenden. Maar hoe zit het eigenlijk met de werknemers? De onderzoekers hebben geen metingen gedaan op het bedrijfsterrein. Uit de gegevens van Stichting Pensioenfonds Hoogovens blijkt de levensverwachting van werknemers van Tata Steel 2,5 jaar hoger te zijn dan de gemiddelde Nederlander.

Het lang verwachte onderzoek van het RIVM over Tata Steel is er. Het RIVM heeft uitgezocht in hoeverre de huidige uitstoot van verschillende stoffen effect heeft op de gezondheid van omwonenden. Dit is gedaan door de effecten van meerdere stoffen en hinder door stof, geluid en stank in samenhang te bekijken. Omwonenden hebben een iets grotere kans om astma, longkanker en daardoor eerder te overlijden. De kans op effecten is het grootst in Wijk aan Zee en neemt af naarmate mensen verder weg wonen van het Tata Steel-terrein. Naar verwachting leven bewoners van Wijk aan Zee gemiddeld 2,5 maand korter door deze blootstellingen. Het is goed dat er een causaal verband is aangetoond, vinden wij. Hier moeten alle partijen mee verder.

Reactie Tata Steel

Tata Steel reageerde direct op het RIVM onderzoek: “RIVM’s bevindingen raken ons, gezondheid is een belangrijk onderdeel van onze maatregelen en plannen.” Volgens Tata Steel laat het rapport ook zien dat de uitstoot voldoet aan de wettelijke grenswaarden. Tata Steel wijst verder op lopende projecten om de impact op de omgeving zo snel mogelijk verder te verminderen en op haar Groen Staal plan. Tata Steel wil graag met alle betrokken partijen daarover in gesprek blijven om volgende stappen te zetten.

Levensverwachting

Bij het lezen van het RIVM rapport moet ook de vraag gesteld worden: hoe zit het dan met de levensverwachting van de medewerkers op de werkvloer bij Tata Steel? De onderzoekers van het RIVM stelden op een informatiebijeenkomst ‘Industrie en Gezondheid IJmond’ dat er op het bedrijfsterrein van Tata Steel niet gemeten is en er dus geen gegevens beschikbaar zijn.

Uit de gegevens van Stichting Pensioenfonds Hoogovens is zonder meer te stellen dat de gemiddelde (resterende) levensverwachting van een Tata Steel medewerker (voorheen Hoogovens en Corus) minimaal één jaar tot wel bijna 2,5 jaar boven de (resterende) levensverwachting ligt van het landelijke gemiddelde. Het pensioenfonds Hoogovens telt 14.414 pensioengerechtigden en 10.003 werknemers. Iedereen in de pensioenwereld weet dat de levensverwachting sterk bepaald wordt door levenswijze, opleidingsniveau en sociale context waarin men leeft. Waarbij er zeker ook een sterke relatie is met de hoogte van het inkomen. Hoe meer opleiding en hoe hoger het inkomen, hoe langer men leeft.

Desolaat IJmond-gebied

En dan stellen we ook maar de onwerkelijke vraag: wat gebeurt er als de staalfabriek in zijn geheel zou verdwijnen? Een bolwerk aan werkgelegenheid verdwijnt met tienduizenden banen. Een arm bestaan – het ontbreken van perspectief – en desolaat IJmond-gebied is dan het voorland. Natuurlijk delen van het personeel zullen mogelijk in andere banen elders kunnen stromen. Maar algehele inkomensdaling in de regio is dan zeer aan de orde en dat zal ook vrijwel zeker leiden tot een verlies aan levensverwachting.   

Johan Zwakman was 39 jaar werkzaam bij het staalbedrijf als Automatiseringsmedewerker. Johan is lid van de Vereniging Middelbaar en Hoger Personeel Tata Steel en is woonachtig in IJmuiden.

Roel Berghuis was 17 jaar werkzaam als Smelter bij de Hoogovens en is voormalig FNV-vakbondsbestuurder bij Tata Steel Nederland. Roel is woonachtig in Beverwijk.