Visie op 2040 – De transformatie van de hightech industrie

Anno 2023 is de hightech industrie een formidabele kracht in de economie, met een indrukwekkende omzet van meer dan 80 miljard euro. Maar laten we vooruitblikken: wat heeft 2040 in petto voor deze dynamische sector? Het onderzoeksinstituut TNO heeft dit onderwerp grondig onderzocht en heeft een helder advies voor de overheid: neem nu actie om de toekomst van Nederland binnen deze sector te verzekeren.

Nieuwe waardeketens als kern van groei

Volgens TNO’s voorspellingen zal tegen 2040 maar liefst 50% van de omzet van de hightech industrie voortkomen uit nieuwe waardeketens. Hierbij denken we aan baanbrekende technologieën zoals quantumtechnologie, kunstmatige intelligentie, fotonica, laser satcom en nanotechnologie. Dergelijke inschattingen zijn gebaseerd op grensverleggende onderzoeken die momenteel op universiteiten worden uitgevoerd, evenals op het succes van Nederlandse startups in deze velden.

Om onze concurrentiepositie op hightech gebied te behouden, moet de sector aanzienlijk productiever worden – een stijging van 150% is vereist. Daarnaast is er een urgente roep om een volledig duurzame bedrijfsvoering. De sleutel tot dit alles? Een gecoördineerde strategie tussen bedrijven, onderwijsinstellingen en de overheid. Om strategische autonomie te verzekeren, benadrukt TNO de noodzaak van investering in nieuwe waardeketens en een langdurige focus op innovatiebeleid.

De hightech industrie als ruggengraat van de Nederlandse economie

Het belang van de hightech sector kan nauwelijks worden overschat. In 2021 was de sector verantwoordelijk voor 784.000 fte, wat neerkomt op 10% van de totale werkgelegenheid in Nederland. Hoewel de maakindustrie in de afgelopen 25 jaar een dalende trend liet zien, heeft de hightech industrie juist een opwaartse curve getoond.

Strategische visie en financiering voor de toekomst

TNO benadrukt de noodzaak van een gezamenlijke strategie tussen hightech bedrijven, kennisinstellingen en de overheid. Ondanks aanzienlijke investeringen tot 2030, voornamelijk via het Groeifondsprogramma, ontbreekt volgens TNO een langetermijnvisie op de sector. Er is een duidelijke behoefte aan een structureel financieringsinstrument voor R&D, evenals een betere uitvoering en interpretatie van Europese initiatieven zoals de European Chips Act. Het sneller naar de markt brengen van innovaties en nieuwe technologieën, samen met het stimuleren van internationale samenwerking, zal essentieel zijn.

Talentwerving en het belang van vaardigheden

In de hightech industrie is talent onmisbaar. Er is een dringende noodzaak voor beleid dat zich richt op het aantrekken van vaardige professionals. Vooral als je kijkt naar de uitdagingen van vergrijzing en een krimpende arbeidsmarkt. technologiebedrijven moeten zich mogelijk meer richten op automatisering van productieprocessen om deze uitdagingen het hoofd te bieden.

De transitie naar een duurzamere wereld brengt zowel kansen als uitdagingen met zich mee. Bedrijven moeten zich aanpassen aan een steeds strenger wordende regelgeving. Dit terwijl ze ook moeten omgaan met de afnemende toegang tot kritische materialen.

Volgens TNO zijn duurzaamheid, concurrentiekracht, innovatie en het aantrekken van gekwalificeerd personeel de belangrijkste factoren voor succes in de hightech sector. Daarnaast wijst TNO op het belang van schokbestendige toeleveringsketens, gezien de recente mondiale ontwikkelingen.

De weg naar 2040: transformaties voor de hightech industrie

TNO identificeert verschillende transformaties die essentieel zijn voor een bloeiende hightech markt in 2040. Deze omvatten netto nul CO2-emissies, circulaire waardenketens, verbonden waardeketens, slimme productie, bestendige waardeketens, unieke technologieposities, versterkte marktposities en de ontwikkeling van nieuwe waardeketens.

Terwijl 2040 misschien ver weg lijkt, is het nu het moment om strategische keuzes te maken die de toekomst van de Nederlandse hightech industrie zullen vormgeven. Het potentieel is enorm, maar de uitdagingen zijn dat ook. Met de juiste aanpak kan de toekomst echter buitengewoon rooskleurig zijn.