Door: Redactie - 18 februari 2022 |
“De Duitse machinebouw heeft goede kansen op een succesvol 2022”, zei Franz-Xaver Bernhard, voorzitter van de VDW (Vereniging van Duitse machinebouwers) vandaag op de jaarlijkse persconferentie van de vereniging in Frankfort aan de Main. Sinds vorig jaar maakt de industrie een sterke opleving door, met een brede basis in termen van markten en klantsectoren. Voor 2022 wordt een productiestijging van 14 procent verwacht.
“Het optimisme voor 2022 is gebaseerd op de uitstekende ontwikkeling van de vraag sinds medio vorig jaar”, legt Bernhard uit. Het toont de grote opgehoopte vraag naar investeringen wereldwijd. De inkomende bestellingen stegen in 2021 in totaal met 58 procent. De sterke vraag zat in het buitenland met een stijging van 62 procent.
Ook de binnenlandse bestellingen stegen fors met meer dan de helft. Volgens voorlopige cijfers van de VDW liepen de Europeanen voor op de buitenlandse markten. Ze verhoogden hun bestellingen met 90 procent, gevolgd door Amerika met een stijging van 66 en Azië met een stijging van 61 procent. China en de VS blijven de twee grootste markten en de belangrijkste klanten met hoge cijfers van 65 en 92 procent. In de lijst van de top 20 verhoogden alle landen hun vraag met minstens tien procent. Vooral de bestellingen uit Italië, Oostenrijk, Tsjechië, Zwitserland en India verliepen goed. Italië en Oostenrijk profiteerden van staatssubsidies.
Volgens voorspellingen van Oxford Economics zal het wereldwijde bruto binnenlands product in 2022 naar verwachting met 4,2 procent groeien, de industriële productie met 4,4 procent en de investeringen in de Duitse machinebouw met 4,3 procent. De grootste klant van Duitsland, Europa, leidt de investeringsgroei. “Hier kunnen wij van profiteren, omdat de orderboeken van veel klanten goed gevuld zijn”, aldus Bernhard. Voor Duitsland zijn sommige gegevens zelfs nog beter: na een zwakkere ontwikkeling in het voorgaande jaar, is de Duitse industrie nu bezig met een inhaalbeweging. Ook de twee voorlopende indicatoren, Ifo vestigingsklimaat en inkoopmanagersindex, wijzen naar boven.
“Toch wordt de voorspelling voor 2022 nog steeds gekenmerkt door onzekerheid”, gaf Bernhard toe. Gezien het enorme aantal besmettingen met de omicron-variant vreest Oxford Economics dat veel mensen zichzelf gaan isoleren, niet reizen en zo het economische leven afremmen. De ervaring leert dat de economie snel weer op de rails komt als het aantal besmettingen daalt. De zwakke start van het jaar drukt echter het totale resultaat. China’s no-covid-strategie maakt het ook moeilijk om de toeleveringsketens te normaliseren.
Na de diepe malaise in de Duitse machinebouw als gevolg van de pandemie van 2020, begon de industrie vorig jaar opnieuw goed met goede bestellingen. Volgens schattingen van de VDW produceerde het in 2021 zo’n 12,7 miljard euro aan machines en diensten. Dit kwam overeen met een stijging van 4 procent.
De handel werd gedreven door de export, die met 8 procent tweemaal zo snel groeide als de productie. Amerika leidde de buitenlandse handel met plus 13 procent, gevolgd door Azië met plus 11 en het achterland Europa met plus 5 procent. Van de tien grootste markten kenden Tsjechië, Italië, Mexico, China en Nederland een groei met dubbele cijfers. China heeft zich hersteld na een forse daling in 2020.
Daarentegen daalde de binnenlandse verkoop met 5 procent als gevolg van de terughoudendheid van de auto-industrie om te investeren. De enige lichte stijging van het verbruik met 1 procent werd ondersteund door de invoer, die met meer dan een tiende toenam. De bezettingsgraad was in januari 2022 87,2 procent, vergeleken met 72,7 procent een jaar eerder. Met 64.000 medewerkers was de werkgelegenheid in december 6,1 procent lager dan in het voorgaande jaar.
“Knelpunten in de toeleveringsketens van elektronische componenten en metalen producten waren het dominante probleem voor de industrie het afgelopen jaar en ze gaan door”, aldus Bernhard. Volgens een enquête eind 2021 hadden ze bijna alle fabrikanten in de Duitse machinebouw bereikt.
Met name het chiptekort treft de bedrijven twee keer. Enerzijds is het vermogen van de belangrijke klant, de automobielindustrie, om te leveren beperkt. Aan de andere kant zijn er geen chips voor besturingen, een van de belangrijkste componenten in de werktuigmachine, maar ook voor gateways, edge computers of aandrijvingen. Dit vertraagt de levering van bestelde machines.
De oorzaken van het chiptekort begonnen met afnemende bestellingen aan het begin van de coronapandemie. Als gevolg hiervan werden de capaciteiten stilgelegd en werden de leveringen omgeleid naar de consumptiegoederenindustrie. Productiecapaciteiten voor nieuwe chipgeneraties hebben tijd nodig. De vrachtruimte wordt ook beperkt door luchthaven- en havensluitingen in China als onderdeel van het strikte zero-covid- en lockdown-beleid van het land. “Dit kan elk moment weer escaleren”, waarschuwde Bernhard.
Bijna alle bedrijven in de Duitse machinebouw zien het tekort aan geschoolde arbeiders even ernstig als de leveringsproblemen. Volgens een enquête wil meer dan twee derde van de fabrikanten het lopende jaar hun vaste personeelsbestand uitbreiden. Daarentegen was het aantal vacatures in de werktuigbouwkunde in december 2021 ongeveer twee keer zo hoog als eind 2020. Ook het aantal sollicitanten voor een leerbaan en het aantal afgesloten leercontracten neemt af.
De beschikbaarheid van geschoolde werknemers is een onmisbare voorwaarde voor concurrentievermogen in de zeer gespecialiseerde Duitse machinebouw. “En gekwalificeerde specialisten hebben een gekwalificeerde training nodig”, zei Bernhard. Hij riep bedrijven en politici op om de aantrekkelijkheid van beroepsopleidingen agressief te benadrukken. Het biedt net zoveel kansen als een wetenschappelijke carrière. Bedrijven moeten hun aantrekkelijkheid benadrukken en waar nodig goede opleidingen en speciale ondersteuning bieden. Stagiairs zouden ook na afronding van hun opleiding aan het bedrijf gebonden moeten zijn door middel van bijscholingsaanbiedingen, doorgroeimogelijkheden en een passende salarisontwikkeling. Politici van hun kant moeten ook het belang van beroepsopleiding benadrukken en industriële en technische beroepsscholen steunen, wat ook een regionale economische factor kan zijn.
Met de aangekondigde energietransitie komt ook de herstructurering van de energiesector in beeld. De VDW laat op dit moment het Münchense adviesbureau Strategy Engineers onderzoeken welk potentieel er ontstaat voor de Duitse machinebouw. Het onderzoek bevindt zich in de afrondende fase en wordt in de tweede helft van maart aan de VDW-leden aangeboden.
De meeste grote geïndustrialiseerde landen hebben ambitieuze strategieën ontwikkeld om de CO2-uitstoot te verminderen. De energiesector is hierbij de belangrijkste factor, want hier wordt momenteel 25 procent van de uitstoot gegenereerd. De centrale bouwstenen zijn de uitbreiding van emissiearme energieën, de uitbreiding van het elektriciteitsnet en de ontwikkeling van een waterstofeconomie. “Al met al is de omschakeling naar emissievrije energiebronnen een wereldwijde gigantische opgave, waarvoor jaarlijks wereldwijd biljoenen euro’s moeten worden geïnvesteerd”, aldus Bernhard.
Vanwege de lage hoeveelheden en de lange levensduur is de energie-industrie tot nu toe niet de focus geweest van fabrikanten van werktuigmachines. De hogere investeringen leiden nu echter tot toenemende hoeveelheden mechanische componenten voor windturbines (bijv. tandwielen, volgsystemen en grote lagers), voor de energietransitie relevante interne verbrandingsmotoren (gasturbine), overkoepelende mechanische randcomponenten, bijvoorbeeld op het gebied van warmtepompen voor verwarmingshuizen (generatoren, compressoren) en toekomstige componenten in de waterstofproductie (elektrolyse ) en toepassing in mobiele en stationaire brandstofcellen (brandstofcelsysteem met stack en de zogenaamde balance-of-plant met compressoren, kleppen, pompen, etc.)
“Hoe groot het volume in de afzonderlijke gebieden zal zijn, hangt af van de snelheid van de transformatie”, concludeerde Bernhard. Tot nu toe zijn er veel intentieverklaringen geweest. De politiek moet nu betrouwbare randvoorwaarden scheppen voor de herstructurering, zodat ook bedrijven zich kunnen heroriënteren als ze hier kansen zien.
Lees ook:
Dit artikel delen op je eigen website? Geen probleem, dat mag. Meer informatie.
IndustrieVandaag is een onafhankelijk platform met het laatste nieuws van vandaag over de procesindustrie, industrial processing, productie industrie, maakindustrie en elektronica industrie.
Neem contact met ons op:
Tel +31 (0)23 737 07 63
Email via contactpagina
