Problemen Nederlandse industrie houden aan

De Nederlandse industrie staat aan de vooravond van een mogelijke keerpunt, na een periode van uitdagingen en onzekerheden. Recente gegevens suggereren dat er licht aan het einde van de tunnel is, ondanks dat de Nevi Inkoopmanagersindex nog steeds onder de neutrale score van 50 ligt, met een recente stijging van 48,9 in januari naar 49,3 in februari. Dit duidt op een lichte verbetering, hoewel de industrie nog steeds met enkele problemen kampt.

Een van de meest prominente problemen is de aanzienlijke daling van de industriële productie in 2023. Deze bedroeg maar liefst 7,7 procent volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek. Deze afname is de grootste sinds de crisis van 2009 en heeft verschillende sectoren geraakt. Met name de machinebouw en energie-intensieve branches zoals de chemische en basismetaalindustrie moesten hier aan geloven.

Ondanks problemen ook positiviteit

Desondanks de problemen zijn er tekenen van herstel. De lichte stijging van de werkgelegenheid en het voorzichtig toenemen van nieuwe exportorders wijzen op een mogelijke stabilisatie. Vooral het herstel van nieuwe orders in het laatste kwartaal van 2023, gemeld door het zwaargewicht ASML, brengt een vleugje optimisme in de sector.

Echter, de hoge energieprijzen, voornamelijk veroorzaakt door externe geopolitieke factoren, blijven een aanzienlijke hindernis. De Europese Centrale Bank heeft zorgen over de concurrentiepositie van Europese bedrijven, met energieprijzen die aanzienlijk hoger liggen dan die in de Verenigde Staten en China. Dit vormt een serieuze bedreiging voor de traditioneel sterke positie van de Europese industrie.

Groene transitie

De oproep tot een versnelling van de groene transitie klinkt luider dan ooit, als een oplossing om zowel de energieafhankelijkheid als de concurrentiepositie te verbeteren. Dit is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan, gezien de bestaande problemen zoals netcongestie. Lees ook het artikel ‘Crises en duurzaamheid – Bijt het elkaar of biedt het kansen?‘.

Toch biedt de recente daling van de gasprijzen in februari enige verlichting. Bovendien zou de vraag naar energie-intensieve producten kunnen toenemen nu afnemers overtollige voorraden beginnen af te bouwen. Dit kan een kans zijn voor een geleidelijk herstel, hoewel een volledige terugkeer naar de vroegere concurrentiepositie van Europa op korte tot middellange termijn onwaarschijnlijk lijkt.

Bron: ABN AMRO en het Centraal Bureau voor de Statistiek