Digitale technologie als motor voor innovatie en productiviteitsgroei

Digitale technologie speelt een belanghebbende rol in innovatie en productiviteitsgroei, vooral binnen de hightechsectoren. De afgelopen jaren heeft Europa aanzienlijke vooruitgang geboekt in deze sectoren, maar de sterkste productiviteitsgroei kwam voornamelijk uit midtech-sectoren. Gericht beleid kan bijdragen aan een betere stimulering van hightech-innovaties in Europa, waardoor de concurrentiepositie van het continent op mondiaal niveau wordt versterkt.

Hightechsectoren als drijvende kracht achter industriële productie

De afgelopen tien jaar heeft de hightechindustrie een enorm belangrijke rol gespeeld in de groei van de industriële productie binnen Europa. De productie binnen deze sector is met maar liefst 60% toegenomen, terwijl minder technologisch geavanceerde sectoren slechts een groei van minder dan 10% wisten te realiseren. Met name de farmaceutische industrie en de productie van elektronische componenten hebben hierin een leidende positie ingenomen, met jaarlijkse groeicijfers van respectievelijk 9% en 7,5%. Alle grote economieën van de eurozone vertonen dit patroon, dat digitale technologie mede versterkt.

Daarnaast heeft de waardegroei binnen de hightechsectoren zich met een snelheid van twee tot vier keer hoger dan het totale bbp van de vijf grootste eurolanden ontwikkeld. Sectoren zoals farmacie, elektronica en IT-diensten leveren een belangrijke bijdrage aan de Europese economie, waarbij negen van de vijftien snelst groeiende industriële en ICT-subsectoren tot de hightech behoren, vaak gedreven door digitale technologieën.

Midtechsectoren als koplopers in productiviteitsgroei

Ondanks de sterke groeicijfers binnen hightechsectoren blijkt uit recente analyses dat de hoogste productiviteitsgroei wordt gerealiseerd in midtech-sectoren. In de vijf grootste economieën van Europa vertegenwoordigen hightechbedrijven slechts 25% van de sectoren met de snelste productiviteitsgroei. De resterende 75% bestaat voornamelijk uit midtech-bedrijven, zoals de transportmiddelenindustrie en de telecommunicatiesector. Dit fenomeen wordt vaak aangeduid als de “mid-tech trap,” waarin bedrijven investeren in innovatieve technologieën, maar niet de sprong maken naar geavanceerde digitale technologieën.

Deze productiviteitsgroei binnen midtech-sectoren is mede te danken aan intensieve investeringen in onderzoek en ontwikkeling (R&D), regionale innovatieclusters en grootschalige automatiseringsprojecten. De automotive-industrie, de farmaceutische sector en de telecomsector profiteren sterk van deze factoren, waarbij snelle opschaling en digitalisering een belangrijke rol spelen, vooral met behulp van digitale technologie.

Uitdaging van hightech innovatie in digitale technologie Europa

Ondanks de groeiende vraag naar hightechproducten wereldwijd, blijft Europa achter op gebieden zoals cloud computing en kunstmatige intelligentie. De lagere productiviteitsgroei in de Europese hightechsectoren veroorzaakt grotendeels de kloof met de Verenigde Staten en China. Terwijl Amerikaanse bedrijven een aanzienlijke voorsprong hebben op het gebied van digitale technologie en R&D, blijft Europa grotendeels afhankelijk van buitenlandse technologieën en platforms.

Daarnaast is de diversiteit binnen Europa een uitdaging. Terwijl sommige landen, zoals Nederland met ASML in de chipindustrie, sterke groei laten zien, zijn andere landen minder succesvol in het ontwikkelen van een wereldwijde hightechpositie. De regelgeving binnen de Europese Unie, in combinatie met fragmentatie en beperkte toegang tot durfkapitaal, belemmert de groei van innovatieve startups en scale-ups. Dit heeft invloed op hightechontwikkeling en digitale technologie in Europa.

Strategieën voor een sterker hightech-ecosysteem in Europa

Om de achterstand in te halen en een duurzamer hightech-ecosysteem te realiseren, zijn gerichte maatregelen noodzakelijk. De overheid moet de regelgeving vereenvoudigen om bedrijven te helpen eenvoudiger op te schalen en internationaal te concurreren. Daarnaast is er behoefte aan een verbeterde toegang tot durfkapitaal, waardoor innovatieve bedrijven sneller kunnen groeien en nieuwe technologieën kunnen ontwikkelen met behulp van digitale technologie.

Overheidsinvesteringen in sleuteltechnologieën, zoals kunstmatige intelligentie, fotonica en kwantumcomputing, kunnen eveneens bijdragen aan een sterker innovatieklimaat. Door een strategische samenwerking tussen de publieke en private sector te bevorderen, kan Europa zijn concurrentiepositie versterken en het potentieel van technologie ten volle benutten.

Toekomst van digitale technologie in Europa

De komende jaren zullen digitale technologieën een steeds grotere rol spelen in de Europese industrie. De integratie van automatisering, kunstmatige intelligentie en data-analyse biedt kansen voor verdere productiviteitsgroei en innovatie. Om dit potentieel te benutten, moeten bedrijven en beleidsmakers samen streven naar een toekomst waarin Europa vooroploopt in digitale technologie ontwikkelingen en minder afhankelijk is van buitenlandse technologieën.

Bron: ING