De ‘oorlog’ om technisch personeel

Het jaar 2022. Nederland is de Corona pandemie al bijna vergeten. Deze zomer waren de terrassen weer open. En ook nu genieten we met volle teugen van die ‘openheid’. Economische paramaters beloofden halverwege dit jaar nog een redelijk mooie zomer maar een gure herfst diende zich aan met stijgende energie- en grondstoffenprijzen en grote tekorten op de arbeidsmarkt. Is er economisch gezien ook een klimaatverandering gaande? En wat gebeurt er met de oplopende staatschuld? Volgt een hogere belastingdruk? Worden de rentes op leningen weer sky high en krijgen we te maken met een langer dan verwachte en oplopende inflatie? De oorlog in de Oekraïne dreigt roet te gooien in onze vanzelfsprekende welvaartsgroei. Een crisis zoals die rond Covid19 gaat voorbij. Je voorbereiden op de nare economische en misschien geopolitieke gevolgen van de Oekraïense oorlog is een ‘must’. En je voorbereiden op een volgende uitdaging gaat nooit over!

Overigens zijn er nog wel meer uitdagingen waar ook technische bedrijven mee te maken hebben of krijgen. Want hoe zit het met die andere, die echte klimaatverandering? Wat zijn de effecten daarvan voor uw bedrijf en die van de daaraan gerelateerde energietransitie, de stikstofcrisis en omslag naar een circulaire economie? Hoe lost u trouwens het gebrek aan technisch personeel op en de afhankelijkheid van productie in lagelonenlanden? En de tekorten aan materialen in diverse toeleverketens en de leverproblemen die menig bedrijf daardoor zelf kent?

Het hart van je organisatie

Wat heeft dit nu allemaal met mijn organisatie en specifiek daarbinnen met Human Resource Management te maken, voel ik al menig lezer denken. Want dit is toch een artikel in een special over de arbeidsmarkt? Dan gaat het toch om jezelf profileren als werkgever door reclame te maken, een inspirerende website, folders, de vakbeurzen et cetera? Ja ook! Maar dat zijn operationele marketing (en communicatie) activiteiten. Human Resource Management, HRM (in de vorige eeuw heette dat nog Personeelszaken) draait om veel meer. Kort gezegd. HRM zorgt voor het vinden, boeien en binden van de belangrijkste asset van uw organisatie: de mensen die uw waardepropositie waarmaken.

Een vakgebied dat daarmee nauw verbonden is met de bedrijfsstrategie en uitwerking daarvan op tactisch en operationeel niveau. En juist ook op strategisch niveau is het van belang om de gevolgen van de ontwikkelingen (uitdagingen of noem ze crises) die ik hierboven benoemd heb te verkennen en door te vertalen naar de betekenis daarvan voor uw bedrijf. Niet om er somber van te worden. Maar om uzelf, uw organisatie en uw medewerkers voor te bereiden en ‘te wapenen’ op de veranderingen die ontwikkelingen met zich meebrengen.

Een slecht voorbeeld hiervan is de ‘pitch’ die de baas van Schiphol, dhr. Benschop deze zomer gaf tijdens een bekende talkshow. Hij moest in een paar woorden uitleggen waarom een bagage-afhandelaar zijn best zou moeten doen om in de bagageruimten van Schiphol te mogen werken. Hij schetste de bagageruimte bijna in termen van een dwangarbeiderskamp. Daar gaat niemand vrijwillig werken en zeker niet tegen het uurtarief dat volgens hem heel toepasselijk was voor dat werk.

Hij ging volkomen voorbij aan het feit dat het in de maanden voor de zomer al giga druk was geworden op Schiphol. Mensen wilden na Corona weer reizen. Daarnaast ‘vergat’ hij dat Schiphol de ‘flexschil’ van bagage-afhandelaars meteen na het uitbreken van de pandemie met ca. 80% gereduceerd had. En die kwam hij nu natuurlijk te kort!

Veranderingen in deze en andere ‘omgevingsfactoren’ hebben invloed op uw bedrijf, de bedrijfsvoering, de ontwikkeling van producten en/of diensten, het businessmodel en zelfs de concurrentiepositie. Een goed uitgevoerde externe analyse helpt daarbij inzichten te verkrijgen. Wat kansen zijn. En wat bedreigingen. Een daaraan gerelateerde interne analyse geeft goed weer hoe uw organisatie in staat is om daarop in te spelen.

Voorkom een crisis

Laat ik het proberen concreet te maken. Het stikstofprobleem, de klimaatcrisis en zelfs het tekort aan technici, lossen we niet zomaar op. Maar wat u wel kunt doen is ervoor zorgen dat het imago van uw bedrijf en uw werkgeversmerk, er wel voor zorgt dat u minder problemen heeft met het aantrekken van de juiste mensen en behouden van medewerkers dan ‘uw buurman’. Of lees: concurrent.

Alleen al dat levert u een concurrentievoordeel op. Niet alleen op de arbeidsmarkt. Ook op de afzetmarkt. Want zonder de juiste mensen die uw waardepropositie helpen waar te maken, kunt u de markt beloven wat u wilt. Maar kunt u die niet leveren. Zoals bijvoorbeeld Schiphol door het gebrek aan bagage-afhandelaars er niet in slaagde om vakantiegangers onbezorgd naar hun zonnige bestemming te vervoeren. Of niet op het niveau dat verwacht wordt (zonder urenlange wachtrijen). En dan heb ik het alleen nog maar over technisch personeel versus uw waardepropositie. Nog geeneens over het ontdekken welke waardeproposities huidige en toekomstige afnemers in die veranderende wereld in de toekomst van uw bedrijf verwachten. En ook daar kunt u zich maar beter op voorbereiden. Anders ontstaat er alsnog een crisis. Maar dan voor uw eigen organisatie.