Coronavirus en de gevolgen voor onze productie omgeving

Het coronavirus is dagelijks nieuws en de impact ervan blijft niet beperkt tot de gezondheid van mensen. De Chinese overheid heeft beperkingen opgelegd aan de mobiliteit van mensen en het transport van producten. Daardoor kan productie niet of slechts in mindere mate plaatsvinden en is het vervoer van producten richting klant of naar jouw productiefaciliteit in Nederland soms onmogelijk. Door deze beperkingen kan de tijdige levering van producten worden verhinderd. Dat leidt tot schade bij de klant.

Wie draait er op voor schade bij niet-tijdige levering?

Misschien ben jij die klant of heeft jouw bedrijf een productievestiging in China. Misschien laat jouw bedrijf productie door een toeleverancier in China uitvoeren, om de producten binnen een afgesproken termijn als eigen producten aan jullie eigen klanten te leveren. Wie draait in deze situaties op voor de schade bij niet-tijdige levering?

FME- en ORGALIM-voorwaarden bieden leveranciers bieden leveranciers veilige haven

Bij niet-tijdige levering komt de leverancier zijn verplichtingen niet na. Veel leveranciers gebruiken echter algemene voorwaarden waarin een clausule is opgenomen voor overmacht ofwel ‘force majeure’. Een dergelijke clausule kan ook in een contract zijn opgenomen. De clausule kan voor leveranciers soelaas bieden om aan aansprakelijkheid te ontsnappen. Leveranciers in de technologische industrie maken op grote schaal gebruik van de FME-voorwaarden voor levering in Nederland en de ORGALIM-voorwaarden voor levering in het buitenland (S 2012), zie ook de SI-14. Deze voorwaarden bevatten een goede regeling voor overmacht/force majeure en bieden leveranciers daarmee houvast. De levering mag volgens deze voorwaarden zo nodig enkele maanden worden opgeschort en de leverancier is niet aansprakelijk voor schade van de klant.

Maar wat geldt er zonder force majeure-clausule

Als er geen algemene voorwaarden met een force majeure-clausule zijn gebruikt moet in het toepasselijke recht worden gezocht naar een antwoord op de vraag of de leverancier aansprakelijk is voor de niet-tijdige levering. Het toepasselijke recht kan Nederlands recht zijn, maar ook Chinees recht of het recht van het land van de klant. De meeste rechtssystemen voorzien in een regeling voor force majeure. Er bestaan wel grote verschillen in de uitkomst. De meeste rechtssystemen geven een contractspartij de mogelijkheid om zich op force majeure te beroepen als nakoming onmogelijk of onredelijk bezwarend is.

Het Angelsaksische recht (mogelijk van toepassing bij Amerikaanse of Britse contractpartners) is echter aanzienlijk strikter voor de toepassing van deze criteria dan veel andere rechtssystemen. Het Nederlandse recht gaat zelfs nog iets verder door niet alleen te eisen dat de niet-nakoming van een verplichting niet aan de nalatige partij verwijtbaar is, maar ook te eisen dat deze niet ‘volgens verkeersopvattingen’ voor haar rekening komt. Die verkeersopvattingen zijn voor de onderhavige situatie niet beschikbaar, zodat een rechter zo nodig zal moeten bepalen wie van de partijen het risico moet dragen. Dat is voor de onderhavige situatie niet per definitie de klant. Een rechter kan bijvoorbeeld oordelen dat de leverancier de keuze heeft gemaakt voor inzet van Chinese toeleveranciers of voor productie in een eigen Chinese vestiging en dat deze keuze geheel voor zijn rekening en risico moet blijven.

Bron: FME

Lees ook:
Hightech robotfabrieken van Adidas naar Azie