Door: Redactie - 9 juni 2023 |
De wetenschap van tribologie, die zich bezighoudt met de studie van wrijving, slijtage en smering, speelt een vitale rol in ons dagelijks leven en in diverse technische toepassingen. Of het nu gaat om het simpele potlood dat wrijving veroorzaakt bij het schrijven op papier, of om complexe hightech machines die optimale prestaties moeten leveren, de principes van tribologie zijn universeel.
Professor Steve Franklin, een bekende naam in de wereld van de tribologie, benadrukt dit punt en beweert dat deze principes, hoewel aangepast aan verschillende toepassingen, altijd dezelfde blijven. Franklin, die niet alleen een ervaren academicus is maar ook een fervent gitarist, wijst op het belang van tribologie, zelfs in zoiets alledaags als het spelen van gitaar. Hij legt uit dat het oppervlak van het plectrum niet te glad mag zijn om een goede grip te hebben, en de wrijving met de gitaarsnaren moet optimaal zijn. Dit toont aan dat de juiste oppervlaktestructuur en de optimale wrijving cruciale factoren zijn in het ontwerp en de materiaaleigenschappen.
Franklin, die al sinds de jaren tachtig met tribologie bezig is, legt uit dat de invloed van tribologie op wrijving en slijtage grote gevolgen kan hebben voor de nauwkeurigheid, prestaties en levensduur van producten en machines. Dit is een cruciaal punt voor hightech bedrijven zoals ASML en Thermo Fisher Scientific, waarvoor hij werkt, aangezien zij in toenemende mate te maken krijgen met de uitdagingen van tribologie.
Bijvoorbeeld, in de machinebouw is tribologie cruciaal voor de precisie van positionering, wat van vitaal belang is voor de chipmachines van ASML. De wrijving tussen de wafer en de tafel heeft directe gevolgen voor de nauwkeurigheid van de lijnen tijdens de belichting van de wafer. De eigenschappen van de materialen, de ruwheid van het oppervlak en de krachten die in het spel zijn, hebben allemaal invloed op de wrijving en uiteindelijk op de precisie van de positionering.
De complexiteit van tribologie ligt in het feit dat door wrijving slijtage optreedt, waardoor de wrijvingskrachten variëren en niet constant zijn. Dit betekent dat ingenieurs voortdurend rekening moeten houden met veranderende factoren en dat er geen universele oplossingen zijn om de wrijving te minimaliseren.
Franklin benadrukt dat inzicht in tribologie van groot belang is voor ingenieurs in de machinebouwsector. Door de levensduur van machines te verlengen, de prestaties te verbeteren, de betrouwbaarheid te verhogen en het energieverbruik te verminderen door middel van lagere wrijving, kunnen engineers aanzienlijke voordelen behalen. Bovendien helpt een grondige kennis van tribologie om het optimale onderhoud van een machine te bepalen. “Tribologie kent wel meer uitzonderingen dan regels. Er is altijd wel een reden waarom iets niet kan. En je moet altijd rekening houden met andere factoren.” Daarom wordt er nog steeds fundamenteel onderzoek uitgevoerd naar tribologie aan universiteiten over de hele wereld. Daarnaast zorgt de constante evolutie van materialen en fabricagetechnieken ervoor dat de effecten op de oppervlakteruwheid steeds veranderen, wat de studie van tribologie zowel uitdagend als fascinerend maakt.
Het belang van kennisdeling in de hightech sector Tijdens de Manufacturing Technology Conference, georganiseerd door het chipbedrijf ASML en Thermo Fisher Scientific in samenwerking met Mikrocentrum, zal Franklin een masterclass geven over tribologie en design. Hij ziet kennisdeling als essentieel, vooral omdat hightech systemen steeds complexer worden. Franklin zegt: “Tegenwoordig moeten veel technische disciplines samenwerken om gezamenlijk tot een goed resultaat te komen.” Hij benadrukt dat het belangrijk is voor leveranciers en engineers om van elkaar te leren om aan de steeds hogere specificaties te kunnen voldoen.
De Manufacturing Technology Conference is een platform voor kennisuitwisseling tussen hightech OEM’s en hun toeleveranciers. Het evenement vindt plaats op 20 juni in NH Koningshof in Veldhoven en is gratis te bezoeken. Naast de masterclass van Franklin zullen er keynote-lezingen, ronde tafelgesprekken en technologiepresentaties zijn van ongeveer 75 bedrijven.
In een wereld waar technologie zich snel ontwikkelt en complexiteit toeneemt, speelt tribologie een belangrijke rol. Het begrip en de toepassing ervan kan de prestaties, betrouwbaarheid en energie-efficiëntie van machines verbeteren en tegelijkertijd bijdragen aan de duurzaamheid van ons milieu. Door kennisuitwisseling en continue leren kan de industrie nieuwe technieken en methoden blijven ontdekken om de complexe uitdagingen van tribologie aan te gaan. Het is daarom ongetwijfeld dat de studie en toepassing van tribologie in de komende jaren steeds belangrijker zal worden, zowel in onze alledaagse ervaringen als in hoogtechnologische toepassingen.
Dit artikel delen op je eigen website? Geen probleem, dat mag. Meer informatie.