Gevoelige data via satellieten schrikbarend makkelijk af te luisteren

Het idee dat data via satellieten veilig door de lucht reist, blijkt een illusie. Onderzoekers hebben ontdekt dat met een eenvoudige satellietschotel en goedkope apparatuur gevoelige informatie van overheden, bedrijven en particulieren zomaar op te vangen is.

Schokkende ontdekking met simpele satellietschotel

Met een simpele satellietschotel en hardware van nog geen 800 dollar hebben onderzoekers van de universiteiten van Californië (San Diego) en Maryland een verontrustende realiteit blootgelegd. Een groot deel van het wereldwijde satellietverkeer is onversleuteld, waardoor iedereen met basisapparatuur data kan onderscheppen. Dit meldt technologieplatform Wired.

Drie jaar lang richtten de onderzoekers hun eigen satellietschotel op geostationaire satellieten vanaf een dak in San Diego. Wat ze vonden, was zorgwekkend. Gevoelige informatie zoals telefoongesprekken van T-Mobile-gebruikers en data van olieplatforms bleek onbeschermd.

Onversleutelde data halverwege via satellietschotel op te vangen

Volgens de onderzoekers is ongeveer de helft van alle geostationaire satellietsignalen kwetsbaar. UCSD-hoogleraar Aaron Schulman zegt dat hij geschokt was door de bevindingen. Veel systemen die afhankelijk zijn van satellietcommunicatie, zoals stroomnetten en militaire diensten, blijken onbeveiligd.

In slechts negen uur tijd vingen ze met hun satellietschotel telefoonnummers en gesprekken van ruim 2700 T-Mobile-gebruikers op. Dit ging om verbindingen van afgelegen zendmasten. T-Mobile liet weten dat het probleem inmiddels is aangepakt bij een klein aantal verbindingen.

Gevoelige communicatie van overheden en bedrijven

De onderzoekers onderschepten ook data van Amerikaanse marineschepen en Mexicaanse politie-eenheden. Informatie over narcoticatransporten en militaire voertuigen was zomaar op te vangen. Daarnaast bleek communicatie van het Mexicaanse energiebedrijf CFE onversleuteld.

Ook wifi-systemen voor vliegtuigpassagiers van Intelsat en Panasonic bleken kwetsbaar. Een woordvoerder van Panasonic stelt dat gebruikerssessies aan veiligheidsnormen voldoen. Toch blijft de vraag hoe dit zo lang onopgemerkt kon blijven.

Risico’s van onderschepping zijn enorm

Volgens Johns Hopkins-onderzoeker Matt Green is het onbegrijpelijk dat zoveel data onbeschermd via satellieten gaat. Hij vermoedt dat inlichtingendiensten hier al jaren gebruik van maken. De drempel om signalen te onderscheppen is laag, zeker met een eenvoudige satellietschotel.

Cryptograaf Matt Blaze wijst erop dat de benodigde apparatuur gewoon in elektronicazaken te koop is. Dit maakt misbruik erg toegankelijk. De onderzoekers hopen dat hun werk, gepresenteerd op een conferentie in Taiwan, actie zal uitlokken.

Beveiliging met satellietschotel als wake-up call

Het paper van de onderzoekers, getiteld Don’t Look Up, verwijst naar de nonchalante houding in de satellietindustrie. Schulman zegt dat men leek te denken dat niemand ooit omhoog zou kijken. Nu dit wel gebeurt, is de urgentie om te versleutelen duidelijk.

De onderzoekers verwachten dat het jaren duurt voordat alle systemen beveiligd zijn. Veel technologie is verouderd en lastig aan te passen. Toch zien ze hun rol als positief, door kwetsbaarheden aan te wijzen en verbetering te stimuleren.