Rapport Berenschot: volop kansen voor de Nederlandse industrie

De Nederlandse industrie staat voor een complexe periode. Geopolitieke spanningen, stijgende kosten voor grondstoffen en energie, en een nijpend tekort aan arbeidskrachten zetten de sector onder druk. Toch zien ondernemers, trouw aan hun aard, ook volop kansen. In een recent sectorspecifiek rapport van Berenschot worden deze mogelijkheden helder in kaart gebracht, met praktische handvatten om ze te benutten.

Arbeidsmarkt en geopolitiek: dubbele druk

De arbeidsmarkt blijft een grote zorg voor de industrie. Maar liefst 27% van de ondervraagde bedrijven geeft aan dat personeelstekorten hun strategie beïnvloeden. Daarnaast vormen geopolitieke ontwikkelingen, zoals handelsconflicten en politieke instabiliteit, een groeiende zorg. Een kwart van de respondenten wijst hierop als een belangrijk aandachtspunt. “Toch bieden deze instabiele omstandigheden ook kansen,” stelt Klaasjan Doeswijk, strategieconsultant bij Berenschot. Bedrijven die flexibel inspelen op veranderingen, kunnen nieuwe markten aanboren of processen efficiënter maken. Dit vraagt om een frisse blik en durf om buiten gebaande paden te treden.

Rapport: Kansen door innovatie en samenwerking

Om de uitdagingen het hoofd te bieden, pleit het rapport voor innovatie en samenwerking. Automatisering en digitalisering kunnen bijvoorbeeld helpen om personeelstekorten op te vangen. “Bedrijven moeten soms afscheid nemen van oude gewoontes en focussen op wat écht rendement oplevert,” zegt Onno Ponfoort, consultant strategie en innovatie. Samenwerking met ketenpartners is daarbij essentieel. Door krachten te bundelen, kunnen bedrijven sneller inspelen op prijsstijgingen van grondstoffen of exportbeperkingen. Een operationeel masterplan, waarin flexibiliteit en lange-termijnvisie samenkomen, wordt in het rapport als een praktische oplossing genoemd.

Naar een Dutch Industrial Deal

Een ander voorstel uit het rapport is de oprichting van een Dutch Industrial Deal (DID), een publiek-private samenwerking gericht op een toekomstbestendige, duurzame industrie. Geïnspireerd door de Europese Clean Industrial Deal, moet de DID de concurrentiepositie van de Nederlandse industrie versterken. “De overheid kan hierin een sleutelrol spelen,” zegt Julia Koelega, consultant Energie en Industrie. “Met een motto als ‘liever groen hier, dan grijs elders’ toont de regering ambitie, maar er is consistent beleid nodig.” Dit betekent heldere keuzes voor de korte termijn (binnen drie jaar) en een duidelijke visie tot 2040. Alleen dan kunnen ketenpartners samen werken aan een industrie die zowel duurzaam als concurrerend is.

Praktische handvatten voor groei

Het rapport biedt concrete adviezen voor bedrijven. Een flexibele bedrijfsstrategie, gericht op arbeidsbesparende technologieën, kan groei stimuleren ondanks een krappe arbeidsmarkt. Daarnaast wordt samenwerking met andere partijen in de keten benadrukt als een manier om kosten te beheersen en kansen te grijpen. Een klein foutje in de opmaak van het rapport (een omgewisselde letter in “strategie” als “startegie”) doet niets af aan de heldere boodschap: de industrie moet vooruitdenken en actie ondernemen.

De Nederlandse industrie staat op een kruispunt. De uitdagingen zijn groot, maar de kansen zijn dat ook. Bedrijven die blijven hangen in oude patronen, riskeren achterop te raken. Het rapport van Berenschot maakt duidelijk dat succes afhangt van durf: durf om te innoveren, om samen te werken en om keuzes te maken. Met een goed doordacht plan en een proactieve houding kan de industrie niet alleen overleven, maar ook floreren.