Chinese pogingen om verkrijgen Nederlandse ruimtevaarttechnologie

China streeft ernaar om kennis en goederen uit de Nederlandse ruimtevaartsector te verkrijgen, mogelijk deels in strijd met exportbeperkingen. Dit komt naar voren uit het jaarverslag van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) over 2022, dat woensdag is gepubliceerd.

De MIVD-analyse wijst uit dat China in de komende jaren het aantal satellietlanceringen zal opvoeren tot 100 per jaar, waarmee het zijn militaire capaciteiten in de ruimte verder uitbreidt. “De lanceringen omvatten draagraketten met intelligence, surveillance, reconnaissance- (ISR-) en communicatiesatellieten”, zegt MIVD-directeur generaal-majoor Jan Swillens. “Hierdoor verkrijgen ze een duidelijk militair voordeel door een betere informatiepositie.” China werkt aan de ontwikkeling van geavanceerde kwantumcommunicatienetwerken in de ruimte met wereldwijde dekking en streeft ernaar hierin voorop te lopen. Swillens: “Deze kwantumcommunicatie is veel moeilijker of zelfs onmogelijk te onderscheppen, wat voor China een groot militair voordeel oplevert.”

China hanteert uitgebreide lijsten met technologische spionagebehoeften. Nederlandse (defensie)bedrijven en kennisinstellingen, zoals universiteiten en wetenschappers, zijn op grote schaal het doelwit van Chinese spionage. In 2022 heeft de MIVD meerdere pogingen van China om Nederlandse (militaire) technologie te verkrijgen, verijdeld.

De MIVD heeft in het afgelopen jaar diverse Chinese pogingen onderzocht om militair relevante technologie te verwerven buiten de exportbeperkingen om. Daarbij zijn enkele schijnbedrijven ontdekt die hiervoor werden ingezet. Waar nodig heeft de MIVD maatregelen getroffen tegen dergelijke spionagepogingen. Dit omvat gesprekken met (potentiële) doelwitten, zoals bedrijven, om hen bewust te maken van de risico’s en hen te helpen hun beveiligingsmaatregelen te verbeteren.

Dominante rol van China in militaire technologie en voortdurende spionagepogingen in Nederland

China werkt snel aan het verkrijgen van een dominante positie op het gebied van militaire technologie. Het land ontwikkelt geavanceerde wapens, waaronder diverse antisatellietwapens, en investeert fors in kunstmatige intelligentie en kwantumcomputers voor militaire toepassingen. Nederland is een aantrekkelijk doelwit voor Chinese spionage, met name op het gebied van halfgeleiders, kwantumtechnologie, lucht- en ruimtevaart en maritieme industrie.

China steelt wapenontwerpen en stuurt talentvolle Chinese studenten en professionals naar Nederland en Europa om kennis te verwerven. Volgens de MIVD vormt de groeiende Chinese militaire capaciteit een aanzienlijke bedreiging. De kans dat de Nederlandse krijgsmacht te maken krijgt met Chinese wapens neemt toe, aangezien China deze systemen wereldwijd exporteert.

De MIVD rapporteert een constante stroom Chinese cyberaanvallen. “Enkele weken geleden hebben we ontdekt dat een Chinese hackersgroep probeerde in te breken in het netwerk van de Nederlandse overheid,” zegt Swillens. “Gelukkig zagen we de aanval op tijd.” China probeert ook persoonsgegevens van Nederlandse burgers te verkrijgen, wat hun privacy in gevaar brengt. De MIVD werkt samen met de AIVD om dit te voorkomen.

Het jaarverslag behandelt tevens de Russische aanval in Oekraïne, internationale instabiliteit en de groeiende focus op digitale en economische veiligheid. Hierdoor neemt de bedreiging voor de open en vrije samenleving in Nederland en Europa toe, wat meer inspanningen van de MIVD vereist.