Economische duiding in Stem van de Master

Hij pretendeert geenszins de wijsheid in pacht te hebben maar weet de economische situatie zo mooi te duiden. Ook bij de Stem van de master op 25 maart j.l. bij Design in Box haalde Albert Jan Swart, sectoreconoom industrie bij ABN Amro er allerlei trends bij om de huidige uitdaging te schetsen.

Rentestijging

De energiecrisis in 2022 deed niet alleen de prijzen stijgen maar veroorzaakte ook een rentestijging in een tempo dat we sinds het invoeren van de girale euro eind 90 (die liep wat vooruit op onze portemonnee) niet meer meemaakte, aldus Albert Jan. Dat terwijl de spaarrente die wij kregen op enig moment zelfs negatief piekte.

En even voor de beeldvorming: de kortlopende rente beïnvloedt het werkkapitaal dus daalden vraag en uiteindelijk voorraden. De langlopende rente (10 jaar) gaat over de kapitaalmarkt en gebouwen. De bouw doet het ondanks de hoge grondstofprijzen dan ook wat minder slecht op dit moment.

Maar het einde van de rentestijging lijkt niet in zicht. Waar Trump de staatsschuld in de VS laat oplopen, gaan we dat ook in Nederland merken om de benodigde defensie-uitgaven te bekostigen. En daar gaat de rente nog meer van stijgen maar misschien de economisch groei ook?

En ook de inflatie bereikte inmiddels historische waarden.

Automotive

Door al zijn maatregelen laat Trump de handel in zijn land vertragen. China heeft al jaren een sterke troef in handen met batterijenproductie en zal dus de lachende derde spelen. En de UK kan, zeker gezien het aanschurken tegen de VS geen eigen vuist maken. Want zo weet Albert Jan een sterk geconsolideerde markt als automotive met veel verwevingen in de keten, toont meteen de pijnpunten. “Als het daar stagneert, geeft dat een economisch beeld weer. En aangezien de toeleveringsketen in dat segment minder efficiënt werkt in Engeland, kun je de situatie vergelijken met die in de VS onder Trumps importheffingen.”

Alle brandhaarden in de wereld bewijzen dat ons ‘vredesdivident’ op is en de defensie-uitgaven in Europa omhoog moeten.

Het lijkt zaak dat de wereldorde weer in balans moet komen. “Want het meest negatieve scenario luidt natuurlijk dat de wereldwijde economie volledig in de soep draait. Alleen dat verandert met de dag door de actie en reactie van diverse landen.”
En dat is de conclusie van de middag: De schommelingen nemen toe in heftigheid.

Industrie

Intussen duidt de inkoopmanagersindex weer op krimp. Toeleveranciers beschikken nog over grote voorraden en zijn tegelijkertijd klaar voor opschalen.

Meer nog in Nederland maken we ons ernstige zorgen over de uittocht van Chemische fabrieken. De hoge kosten door energie maar ook onze landelijk CO₂-heffing maken productie niet meer rendabel. Op 19 maart 2025 interviewde Nieuwsuur Albert Jan over dit onderwerp.

Want procesefficiëntie is misschien het toverwoord maar op een gegeven moment eindig. En waar ligt dan nog toegevoegde waarde? In de innovatiekracht? Maar welke definitie hanteer je dan. Moet iedereen een Steve Jobs worden en iets doen waarvan iedereen roept ‘ben je gek of zo’? Iemand uit de zaal haalt in dit verband een membraanvoorbeeld aan waarbij ze aan de UT Twente destijds een oplossing aandroegen bij een klant die niet eens wist dat hij dat probleem ervaarde.

Overigens wel weer een mooi bruggetje naar het werk van STEM: weet wat van waarde is voor de klant.

Auteur: Christien Nuboer, Collance Communicatie & Journalistiek