Droom waterstofauto strandt op realiteit: ook Oostenrijk sluit alle waterstoftankstations

De waterstofauto heeft het zwaar. In Oostenrijk worden eind 2025 alle waterstoftankstations gesloten, meldt WattisDuurzaam. Dit volgt op een reeks tegenslagen wereldwijd. In Californië besloot Shell in 2024 alle zeven waterstoftankstations te sluiten vanwege onrendabele exploitatie. In het Verenigd Koninkrijk is het aantal publieke stations teruggelopen van vijftien naar slechts vijf. Zelfs in landen als Zuid-Korea en Duitsland, waar ooit optimisme heerste, stagneert de groei van de waterstofauto-infrastructuur. Waarom kiezen grote spelers ervoor om de stekker eruit te trekken? Is de waterstofauto simpelweg niet klaar voor de markt, of speelt er meer?

Waterstofauto’s en kip-ei-dilemma

De kern van het probleem ligt in een klassiek kip-ei-dilemma. Consumenten schaffen geen waterstofauto aan als er onvoldoende tankstations zijn, terwijl bedrijven geen stations bouwen als er te weinig klanten zijn. In Nederland illustreert dit perfect: eind 2023 waren er slechts 648 waterstofauto’s geregistreerd, een schamele 0,01% van het totale wagenpark van 9,2 miljoen auto’s, volgens cijfers van Bovag en RAI Vereniging. Met slechts 14 tankstations in Nederland, en vier in aanbouw, is het netwerk te dun om vertrouwen te wekken.

Bovendien is de infrastructuur extreem kostbaar. Het bouwen van een waterstoftankstation kost miljoenen euro’s, en de operationele kosten zijn hoog door technisch complexe systemen en frequente storingen. In het Verenigd Koninkrijk ging ITM Power, een belangrijke speler in waterstoftechnologie, failliet na jaren van verliezen.

Technische en economische hobbels

Hoewel de technologie achter de waterstofauto functioneert, zijn er praktische nachtmerries. Het vullen van een waterstoftank is onderhoudsgevoelig en storingsgevoelig. In Californië klagen eigenaren van waterstofauto’s over tankstations die regelmatig buiten gebruik zijn, soms omdat de waterstofvoorraad op is of omdat het vulpistool vastvriest door de lage temperaturen die nodig zijn voor het tanken. Dit maakt de waterstofauto minder gebruiksvriendelijk dan beloofd.

Daarnaast zijn de kosten voor consumenten hoog. In Nederland kost een kilo waterstof ongeveer 20 euro, waarmee je gemiddeld 100 kilometer rijdt. Ter vergelijking: elektrisch rijden is vaak goedkoper, zeker met thuisladen. De aanschafprijs van een waterstofauto, zoals de Toyota Mirai of Hyundai Nexo, begint rond de 70.000 euro, wat de drempel verder verhoogt.

Batterij-elektrisch wint terrein

Terwijl de waterstofauto worstelt, maken batterij-elektrische auto’s een opmars. De laadtijden zijn verbeterd, met snelladers die in 20-30 minuten een aanzienlijke actieradius leveren. Het bereik van elektrische auto’s groeit gestaag, en het laadnetwerk is veel dichter dan dat van waterstof. In Europa waren er in 2023 al 254 waterstoftankstations, maar dit verbleekt bij de tienduizenden laadpunten voor elektrische auto’s, volgens H2stations. Elektrische auto’s zijn ook goedkoper in aanschaf en gebruik, waardoor ze voor veel consumenten een logischere keuze zijn.

Toch is waterstof niet volledig afgeschreven. In sectoren zoals zwaar transport, industrie en scheepvaart biedt waterstof voordelen waar batterijen tekortschieten, zoals een hogere energiedichtheid en snellere tanktijden. Maar voor personenauto’s lijkt de waterstofauto zijn momentum te verliezen.

Waterstofauto als nicheproduct

De internationale trend is duidelijk: de waterstofauto staat voor een flinke uitdaging. In Zuid-Korea, een voormalige koploper, groeit het aantal tankstations nog, maar de adoptie van waterstofauto’s blijft achter. In Duitsland waren er in december 2023 101 tankstations, maar de groei vlakt af (bron: H2 Mobility). Zelfs in Nederland, waar het aantal tankstations langzaam groeit, blijft de waterstofauto een nicheproduct.

Is er nog hoop voor de waterstofauto, of is dit het einde van een veelbelovend maar onpraktisch idee? De realiteit lijkt hard: zonder grootschalige investeringen en een oplossing voor het kip-ei-probleem zal de waterstofauto waarschijnlijk een voetnoot blijven in de geschiedenis van duurzame mobiliteit.