Slimme productie in 2025: van hype naar realiteit volgens Rockwell-rapport

In een tijd waarin technologie razendsnel verandert, lijkt slimme productie eindelijk haar plek te hebben gevonden als een praktische oplossing voor de industrie. Het recente ‘State of Smart Manufacturing Report’ van Rockwell Automation voor 2025 biedt inzicht in hoe fabrikanten wereldwijd omgaan met uitdagingen zoals cyberdreigingen, tekorten aan arbeidskrachten en de integratie van nieuwe tools.

Van toekomstvisie naar dagelijkse praktijk

De afgelopen jaren werd veel gesproken over technologieën die de industrie zouden veranderen, maar nu lijkt de focus te verschuiven. Slimme productie is niet langer een concept voor morgen, maar een realiteit van vandaag. Het Rockwell-rapport laat zien dat de overdreven aandacht voor kunstmatige intelligentie, vooral rond grote taalmodellen, is afgenomen. Fabrikanten zien AI nu als een van de vele hulpmiddelen in hun gereedschapskist, zonder dat het nog speciale aandacht trekt.

Deze verandering in denken komt voort uit een pragmatische benadering. Na jaren van testen en mislukte pilots hebben bedrijven hun lessen geleerd. Kleine en middelgrote ondernemingen durven nu ook te investeren in productie die slimmer is, zonder angst voor grote verliezen. Dit thema zal binnenkort uitgebreid besproken worden op ABISS Nederland, waar experts en bedrijven ervaringen uitwisselen.

Slimme productie als oplossing voor uitdagingen

De industrie staat voor flinke hordes, van onbetrouwbare toeleveringsketens tot ransomware-aanvallen. Volgens het rapport versnelt 81 procent van de Amerikaanse fabrikanten hun digitale transformatie om deze problemen aan te pakken. Het integreren van nieuwe technologieën wordt gezien als de grootste interne barrière, een stijging ten opzichte van vorig jaar. Dit laat zien dat de focus op productie die slimmer is alleen maar toeneemt.

Daarnaast blijkt dat Cloud- en SaaS-oplossingen de voorkeur genieten. Bedrijven stappen af van traditionele servers en krimpen hun interne IT-teams in. Dit geeft ruimte om te innoveren in plaats van te focussen op onderhoud. AI staat op de tweede plaats als investeringsprioriteit, wat aantoont dat het nog steeds een belangrijke rol speelt, zij het zonder de vroegere overdrijving.

AI in de praktijk van productie

De toepassing van AI verschuift naar concrete doelen. De helft van de ondervraagde bedrijven wil AI inzetten voor kwaliteitscontrole binnen het komende jaar. Dit is een stijging ten opzichte van 45 procent vorig jaar. Het lijkt erop dat fabrikanten de voordelen van machine learning, zoals het opsporen van defecten via camerasystemen, nu breed omarmen binnen een context van slimme productie.

Bijna de helft, 49 procent, plant AI in te zetten voor cybersecurity. Dit is opvallend, omdat het gebruik van AI-tools zelf ook risico’s met zich meebrengt. Experts wijzen erop dat cybercriminelen AI steeds vaker gebruiken voor geavanceerde phishing-aanvallen. Het inzetten van AI wordt zo een soort digitale wapenwedloop in de industrie.

Daarnaast wil 41 procent van de respondenten AI gebruiken om tekorten aan vaardigheden op te vullen. Door automatisering kunnen werknemers taken met meer waarde uitvoeren. Een derde ziet AI als een middel om de toeleveringsketen beter te beheren, een gebied dat de afgelopen jaren veel problemen heeft gekend.

De menselijke factor in digitale verandering

Technologie alleen is niet genoeg; mensen spelen een sleutelrol in productieprocessen die slim zijn. Volgens het rapport noemt 83 procent van de ondervraagden analytisch denken en teamwork als de belangrijkste vaardigheden voor nieuw personeel. Het toepassen van AI wordt door 47 procent als zeer belangrijk gezien, een flinke stijging ten opzichte van de 37 procent van vorig jaar.

Opvallend is dat het aantrekken van geschikt personeel minder problematisch lijkt. Vorig jaar was dit nog de grootste interne belemmering, maar nu zakt het naar de vijfde plek. Dit komt overeen met recente gegevens over de arbeidsmarkt, die een afname in vacatures en een tragere loongroei in de productiesector laten zien. Bedrijven lijken dus iets meer ademruimte te hebben op dit vlak.

Slimme productie en het gebruik van data

Een punt van zorg blijft het effectief gebruik van verzamelde gegevens. Zowel in het rapport van vorig jaar als dat van 2025 zegt slechts 44 procent van de bedrijven hun data goed te benutten. Ook dat is bijzonder, omdat veel fabrikanten blijven investeren in systemen om data op te slaan, zonder er vervolgens actie mee te ondernemen. Gesprekken met softwareleveranciers bevestigen dit beeld: klanten vragen vaak naar uitgebreide dataplatforms, maar doen er weinig mee.

Dit probleem vraagt om een andere aanpak in de sector. Bedrijven moeten niet alleen data verzamelen, maar ook leren hoe ze deze kunnen omzetten in bruikbare inzichten, waarbij slimme productie een belangrijke rol kan spelen.

Slimme productie vormgeven

Hoewel de hype rond bepaalde technologieën is afgenomen, blijft de industrie in beweging. Fabrikanten richten zich nu op het vinden van praktische toepassingen voor tools die eerder als vernieuwend werden gezien. Het Rockwell-rapport laat zien dat de focus ligt op integratie en het aanpakken van dagelijkse uitdagingen, in plaats van het najagen van de nieuwste trends.

De verschuiving naar cloud-oplossingen en het toenemende gebruik van AI voor specifieke doelen tonen aan dat bedrijven serieus werk maken van hun digitale strategie met een slimme productieaanpak. Tegelijkertijd blijft de menselijke kant van productie belangrijk, met een groeiende vraag naar vaardigheden die technologie en samenwerking combineren. De weg vooruit lijkt helder, maar vraagt om een balans tussen innovatie en praktische uitvoering.