Robots onder water

Ergens in de weilanden in het Brabantse Sint Hubert vinden we Soaked Subsea Robotics, het bedrijf van Wouter Wellen. “In deze omgeving heb je als techneut de voor de hand liggende optie om in de productieketen van ASML te gaan werken. Maar ik wilde iets avontuurlijkers.” En dat is hem gelukt. Zijn verhaal – en hij is pas begin 30 – leest als een spannend jongensboek. Metaforisch gezien, want natuurlijk ook voor meisjes.

Wouter houdt zich bezig met ROV’s. De afkorting ROV staat voor Remotely Operated Vehicle, maar wordt specifiek gebruikt voor een onderwater-robot die op afstand kan worden bestuurd. Een onbemande mini-onderzeeër die met behulp van een kabel voorzien wordt van spanning en communicatie, en dus besturing. Hij is – durven wij wel te zeggen na dit bezoek – de go-to partij als het gaat om onderhoud en reparatie van ROV’s. En dan in de meeste gevallen de motoren – of thrusters. Zelfs upgrades en modificaties van ROV’s behoren tot de mogelijkheden.

Als een thruster in zijn werkplaats komt, kijken Wouter en zijn team niet alleen naar het defecte onderdeel, maar zorgen ze ervoor dat motor compleet wordt doorgelicht en onderhouden. En dat met zelfontwikkelde onderdelen, want “de oudere generaties ROV’s worden steeds minder ondersteund. Onderdelen worden niet meer geleverd, maar veel van die ROV’s zijn nog lang niet aan het einde van hun levensduur. Dus zijn we zelf een nieuw type elektronica gaan ontwikkelen en daar gebruiken we de sensoren van KELLER in.”

Conservatief

De wereld van ROV’s is een conservatieve. Op zich logisch, want er staat nogal wat op het spel als er onderwater iets mis gaat. Bij de projecten waarop ze worden ingezet, luistert de planning nauw en er zijn hoge kosten mee gemoeid. Des te bewonderenswaardiger dat Wouter met zijn bedrijf inmiddels een gerenommeerde positie heeft verworven in die markt. En dat zijn klanten hem echt van over de hele wereld hebben gevonden. Onderzeeërs in het Brabantse boerenland, die combinatie maakt ons nieuwsgierig naar het verhaal daarachter.

Wouter ging na zijn opleiding op zoek naar ‘avontuurlijk’ werk, zoals hij het zelf zegt. “In de haven van Rotterdam is altijd werk en daar begon ik in de inspectie van pijpleidingen. Het bedrijf waarvoor ik toen werkte, wilde dat alle medewerkers ook offshore inzetbaar waren, dus werden we daartoe opgeleid. Ik kreeg toen al snel een traineeship als ROV pilot technician en zo ben ik voor het eerst in aanraking gekomen met de wereld van ROV’s. Ik heb me aardig in het onderwerp verdiept en veel offshore gewerkt als ROV pilot. Maar ik wilde meer dan alleen de zee zien, dus ben ik gaan freelancen en heb ik een camper gebouwd waarmee ik rond de wereld ben gaan reizen.”

Toen kwam corona

Die wereldreis verliep voorspoedig, tot corona. “Ik ben tot Thailand gekomen en toen ben ik terug naar Nederland gevlogen. En met de coronaregels was het niet leuk in de offshore, dus toen ik de vraag kreeg of ik een thruster-tester kon bouwen, ben ik daarmee aan de slag gegaan. En dat werkte zo goed, dat ik mezelf als een soort thruster-fluisteraar ben gaan positioneren”, lacht hij breeduit. “Ik kreeg in die periode een tot twee thrusters per week om te repareren. Daarna ben ik begonnen met het zelf engineeren van de onderdelen. Als een thruster naar de fabrikant gaat voor reparatie, dan krijgt de klant drie maanden garantie op de reparatie. Doordat wij uit voorzorg de hele motor reviseren, kunnen wij de garantietermijn van een jaar geven.”

Bij zo’n aanbod komt natuurlijk wel wat kijken. “Als wij een thruster voor reparatie binnenkrijgen, halen wij hem helemaal uit elkaar. Vervolgens testen we alle onderdelen en zo vinden we vaak meer problemen die zich op dat moment mogelijk nog alleen onder de oppervlakte afspelen. De motoren worden bij ons altijd helemaal gereviseerd, compleet met nieuwe o-ringen en lagers.”

Wereldwijde klantenkring

De klanten van zijn bedrijf zijn over de hele wereld gevestigd. “Het zijn de offshorebedrijven, maar ook ROV-service providers die een ROV beschikbaar stellen voor een project, en dat compleet met personeel en zelfs met boot als dat nodig is.” De markt waarin hij opereert is niet alleen een conservatieve, maar ook een kleine. “Het werd al heel snel bekend dat wij deze service leveren én dat klanten binnen 2 tot 3 weken de gereviseerde motoren weer terug in huis hebben. Je moet je voorstellen wat voor een enorme voordelen dit oplevert. Onze grootste klant beschikt over 200 tot 300 motoren. Van dat aantal waren er altijd 10 tot 15 tegelijk in reparatie. Nu de levertijd vele malen korter is dan ze gewend waren, hebben ze dus een veel hogere beschikbaarheid. En behalve over de levertijd zijn ze ook heel erg te spreken over de kwaliteit en over onze communicatie. Om een voorbeeld te geven, als we eenzelfde defect meerdere malen voorbij zien komen, dan nemen we contact op om te kijken wat er niet goed gaat waardoor dat defect kan ontstaan. Ook dat is uniek”, knikt hij op onze vragende blikken.

Druksensor

Wouter liep KELLER in Londen op de beurs Oceanology tegen het lijf. “De druksensoren worden primair als navigatie-instrument gebruikt, waarbij een betrouwbare indicatie belangrijker is dan absolute precisie. KELLER heeft een type (de Serie 10LX) dat zowel hoog-nauwkeurig en betrouwbaar is, dus daar heel geschikt voor is, we hadden alleen een ander dataformaat nodig. De TTL-interface, in combinatie met de kwaliteit was precies wat ik zocht. We nemen een gekalibreerde OEM-sensor af, en wij maken de behuizing en de printplaat in eigen huis. Bij sommige klussen wordt dit navigatie-instrument ook gebruikt voor metingen. Het feit dat we de sensor van de klant dan terug kunnen sturen naar KELLER voor een her-kalibratie is van ons voor grote meerwaarde. We hoeven dan niet zelf een kalibratie-opstelling in huis te hebben en kunnen de klant een duurzamere oplossing bieden dan een nieuwe sensor af te nemen.” Inmiddels wordt er ook ontwikkeld met nauwkeurige sensoren. “We zorgen ervoor dat wij in onze eigen werkplaats zoveel mogelijk meerwaarde toe kunnen voegen.”

Test de tester

Hij vertelt hoe hij dankzij corona en de Brexit een kans kreeg om in deze conservatieve markt zijn waarde te tonen. “Ik had als eerste dus die thrustertester gebouwd. Maar om een tester te kunnen testen, heb je motoren nodig. Dus kocht ik twee tweedehands motoren. Die heb ik gebruikt voor het bouwen van mijn tester en ik heb ze helemaal gerepareerd, zoals we nu dus met alle motoren doen. Een complete revisie. Het bedrijf waar ik ze kocht belde me op om te vragen of ze de gereviseerde motoren terug konden kopen voor een klant. Tja, en toen ging het balletje rollen.”

“Ik ging steeds meer onderdelen van de motor zelf namaken. Mijn camper had ik inmiddels achter mijn ouderlijk huis geparkeerd. Vandaar de locatie van mijn bedrijf – Ik heb mijn bedrijf opgebouwd in de schuur achter het huis van mijn ouders.” Geen kleine schuur, zien we. Een beetje gevoel voor understatement is hem niet vreemd. Inmiddels werkt hij met een team aan alle aspecten van het ROV spectrum. Hij heeft zelfs een engineer die vanuit Engeland complete elektronicacomponenten ontwikkelt. “We willen steeds meer standaardiseren, daarom ontwikkelen we veel.”

Het repareren van motoren is negentig procent van het werk dat er in zijn bedrijf wordt verzet. Wouter zorgde ervoor dat hij alle testfaciliteiten, kennis en kunde daarvoor in huis heeft. Met die testfaciliteiten en knowhow biedt hij diensten aan de serviceproviders en eindklanten die – nu nog – voor de andere tien procent van de omzet zorgen. “Klanten bellen ons soms met de gekste vragen, maar we proberen altijd creatief mee te denken voor een oplossing.”

ROV met dubbele power

Een van de projecten waar hij een ongekende meerwaarde toe kan voegen is het upgraden van een ROV. “Met name bij het leggen van kabels in gebieden waar een stevige stroming staat, hebben de veelgebruikte types ROV meer kracht nodig. Om je een idee te geven, een bepaald standaard type ROV kan werken bij een stroming van 0,7 knoop. Dat geeft een heel beperkte inzetbaarheid.” Hij laat dit zien aan de hand van een getijdeschema van een specifieke locatie. “Door de spanning op te voeren van 250 V naar 500 V kan je het vermogen van de thruster verdubbelen.”

Op onze verbaasde reactie reageert hij: “Ja, je kan dit redelijk straffeloos doen, maar je moet natuurlijk wel alles aanpassen wat met de spanningstoevoer en krachten te maken heeft. En dan kun je dezelfde ROV inzetten tot 1,5 knoop. Dat geeft een veel hogere inzetbaarheid en dat telt heel hard door in een project!”

Avontuurlijk is het zeker, dat boek. Al was het maar omdat hij heel wat mensen laat zien hoe het ook kan.