Nuluitstoot bij zware hijsklussen op locatie: bouwen aan een duurzame toekomst

Hoe Mammoet innoveert met nuluitstoot bij hijs- en transportwerkzaamheden op locatie om klanten te helpen de koolstofvoetafdruk van projecten te verminderen.

“Als je mij vraagt wat mijn belangrijkste visie is, wil ik dat we de bouwplaats herdefiniëren – in eerste instantie op kleine schaal – waar we elektrische of waterstofauto’s, elektrische kranen, elektrische vrachtwagens hebben, en al deze apparatuur elkaar kruislings laat opladen,” zegt Mathias Hoogstra, hoofd Duurzaamheid bij Mammoet. “Een energiehub of energiebalanceringssysteem moet weten waar tijdens een project efficiënt stroom naartoe geleid moet worden. Apparatuur met de laagste energie zou gevoed worden door apparatuur met de hoogste energie. Of indien nodig gevoed door aanvullende externe bronnen zoals waterstof- of biobrandstofgeneratoren. Dus, door ontwerp concentreren we ons op het zo efficiënt mogelijk uitwisselen van energie en het bereiken van nuluitstoot op locatie.”

Duurzaamheid Mammoet

Als bekend dienstverlener van zwaar hijswerk en transport ziet Mammoet duurzaamheid als een belangrijke factor voor de toekomst van de industrie. Maar gezien de enorme lasten waarmee het te maken heeft, leek het elektrificeren van kranen en zelfrijdende trailers jarenlang een onbereikbare droom. Dankzij recente ontwikkelingen kan het bedrijf nu een volledige projectoplossing zonder uitlaatemissies bieden – met apparatuur die al op de markt is gebracht. De duurzame revolutie in de zware industrie versnelt, met grote beloningen voor degenen die snel genoeg kunnen aanpassen.

Hoogstra vervolgt: “Je ziet nu, in overheidsregelgeving maar ook in het aanbestedingsproces, dat oplossingen die voldoen aan nuluitstoot meer punten scoren. Vroeger was dit al zo, maar het verschil wordt steeds significanter in de waardeketen. Ik zou niet zeggen dat de hele vloedgolf er al is, maar de eerste verandering begint. Als je marktleider wilt zijn, moet je in mijn ogen zorgen dat je deze hele transitie leidt en vooroploopt voor je klanten.”

Specifieke vraag duurzaam zwaar hijswerk neemt toe

Rafael Martinez, verkoopmanager voor de civiele sector bij Mammoet, merkt dat de vraag naar duurzaam zwaar hijswerk en transport al jaren toeneemt. “Laag- of nuluitstootvoorwaarden worden tegenwoordig steeds gebruikelijker,” zegt Martinez. “Er zijn soms zeer specifieke behoeften om de koolstofimpact van projecten te verlagen, ontstaan door lokale bijzonderheden of beperkingen van overheidsentiteiten, zoals projecten binnen drukke stedelijke omgevingen of milieubeschermde gebieden. In Europa zien we dit al bij tunnels.”

Martinez is duidelijk: we hebben een punt bereikt waarop er geen weg terug meer is, en dit is iets dat alle bedrijven moeten implementeren om te slagen. “In sommige sectoren en landen kan het sneller gaan, in andere langzamer. Uiteindelijk zitten we allemaal op dit traject en alle bedrijven moeten zich aanpassen en voorbereiden. Vanuit het perspectief van de publieke opinie zal niemand meer kunnen pleiten voor meer dieselgestuurde machines op locatie. Het wordt steeds belangrijker, en in bepaalde gevallen is het een vereiste. Projecten die aanzienlijke koolstofemissies genereren, vinden het steeds moeilijker om financiering te krijgen van grote financiële instellingen.”

Mammoet – Op weg naar nuluitstoot op locatie

Mammoet heeft geïnvesteerd in manieren om zijn apparatuur minder afhankelijk te maken van diesel, om zijn klanten meer keuze te bieden als het gaat om alternatieve energiebronnen en hen te helpen voordelen te realiseren zoals soepelere vergunningsprocedures en lagere leenkosten. Dit heeft geleid tot een scenario waarin Mammoet, met behulp van bestaande apparatuur zoals de elektrische SPMT-transporter en de SK-serie kranen, nu een oplossing zonder uitlaatemissies kan bieden die het volledige bereik van hijswerk en transport op een projectlocatie kan bedienen. Het is een visie die, slechts een paar jaar geleden, onmogelijk zou hebben geleken. Zeker gezien de lange werkuren die van de apparatuur van Mammoet worden vereist.

“Ik zou zeggen dat we onszelf nu bewijzen”, zegt Hoogstra. “We ontwikkelden voor specifieke markten; en vanuit dit zien we nu dat we verschillende oplossingen kunnen combineren om een heel project duurzamer te maken, wat de vraag ook is. Bijvoorbeeld, we kunnen nu de marshalling en pre-assemblage van een offshore windmolenpark emissievrij uitvoeren. Wij richten ons in de civiele sector op het verplaatsen van grote items zoals viaducten en bruggen. We streven naar nuluitstoot door hydraulica te gebruiken die op elektriciteit draait. We hebben onlangs een tunnelsectie in België geïnstalleerd van 850 ton, en dit volledig elektrisch gedaan. Dus, we kunnen het en kunnen snel opschalen om ervoor te zorgen dat we meer kunnen doen.”

Elektrisch zwaar transport

De Zelfrijdende Modulaire Transporters (SPMT’s) van Mammoet spelen een sleutelrol in veel van zijn zware hijswerkprojecten. Daarom was het logisch om te kijken hoe dit belangrijke stuk uitrusting geëlektrificeerd kon worden en een netto nul zwaar transportoplossing te bieden. Mammoet heeft samengewerkt met een vertrouwde leverancier om een bestaand diesel-elektrisch aggregaat volledig elektrisch te maken. Het eerste ePPU (elektrische Power Pack Unit)-prototype is getest in de werf van Mammoet in Schiedam. Wat capaciteiten betreft, is er geen significant verschil tussen elektrisch en diesel aangedreven SPMT’s. Beide bieden een industrienorm van 40 ton per aslijn.

De aggregaten zijn even groot en passen op dezelfde plaats op de transporters. Ze werken ook op dezelfde manier, waarbij ze de hydraulica en aandrijflijn aansturen. Wat betreft opladen, het aggregaat kan in ongeveer vijf en een half uur van 0 tot 100% opladen. Dit betekent dat het ’s nachts kan opladen en de volgende dag klaar is voor gebruik. Dit is geen significante verandering ten opzichte van het huidige scenario, waar transporters over het algemeen ’s nachts niet worden gebruikt.

Circulaire economie

Innovaties zoals de ePPU helpen nieuw leven in te blazen in bestaande apparatuur van Mammoet. Niek Bezuijen, wereldwijde duurzaamheidsadviseur bij Mammoet, zegt: “We nomineerden een oud aggregaat voor een upgrade, dat niet meer zo efficiënt werkte. Vanuit een duurzaamheidsperspectief dachten we: waarom maken we het niet elektrisch, omdat dit resulteert in een oplossing met nul uitlaatemissies, en minder afval? Door deze uitrusting te hergebruiken, vermijden we de koolstofimpact van het weggooien ervan, de productiecyclus die nodig zou zijn om een geheel nieuwe elektrische vervanging te creëren, en – natuurlijk – de dieseluitstoot die de voormalige uitrusting zou hebben uitgestoten bij gebruik.”

Het doel van het werk van Mammoet is om zijn klanten een reeks opties te bieden om de koolstofimpact van projecten te verlagen. Dus het kijkt naar nuluitstootoperaties, van alle soorten. “Een haalbaarheidstest voor waterstofkracht werd uitgevoerd door een enkele elektrische transformator te schuiven. Het hydraulische systeem gebruikt een waterstofgenerator om de schuifoperatie uit te voeren. Deze oplossing emitteert alleen waterdamp. Om praktische redenen is het gunstiger om de operatie elektrisch uit te voeren, via het net, of met een batterij,” zei Bezuijen.

“In afgelegen gebieden is het vaak nog steeds mogelijk om een batterijpakket mee te nemen, omdat hijsen en schuiven bij de lagere tonnages niet veel energie vereist – dit hebben we eigenlijk ontdekt met de test met waterstof. We voerden dezelfde test uit met de batterij, en om een elektrische transformator op zijn plaats te zetten gebruikten we slechts zeven kilowattuur (kWh). Om dat in perspectief te plaatsen, een Tesla heeft ongeveer 60 of 70kWh aan batterij, dus we gebruikten slechts 10% daarvan.”

Netto nul zwaar hijsen met Mammoet

Elektrisch aangedreven kranen zijn al enige tijd een focus voor Mammoet. Het heeft nuluitstoot offshore wind– en onshore windkranen ontworpen, en de SK-serie kranen is al meer dan een decennium een hoofdbestanddeel van zijn vloot. De SK-reeks is opvallend onder ringkranen omdat de hydraulica wordt aangedreven door een elektrische motor, aangedreven door een generator. De SK’s zijn geweldig voor bouwprojecten die een ringkraan vereisen die lange tijd op locatie moet zijn. Maar wat als projecten snellere en kortere kraanmobilisatie nodig hebben? Om deze uitdaging aan te gaan, heeft Mammoet onlangs een 100t mobiele kraan ontwikkeld die een volledig elektrische cabine heeft.

“Deze LTM 1095-kraan was vier jaar oud,” zegt Bezuijen. “We besloten om een retrofit uit te voeren en het te gebruiken als een kans om meer te leren over de elektrificatie van onze apparatuur. We wilden ook de markt voor dit type kranen naar nul emissie duwen. De bovencarrier (de cabine) is volledig elektrisch. Het heeft een 105kWh batterij binnenin, dus we kunnen in principe een normale werkdag draaien met deze. We hebben een paar maanden geleden enkele tests uitgevoerd en de kraan is nu klaar voor gebruik. De oorspronkelijke motor van de kraan was eigenlijk nog in goede staat, dus we konden het gebruiken om nieuw leven in te blazen in een andere kraan in de vloot waarvan de aandrijflijn zijn einde naderde, en opnieuw afval verminderen.”

Kosten compenseren door energie-efficiëntie

Wat betreft de adoptie van groene energie is een van de grootste barrières voor deze technologieën het budget. Dit is iets waar Mammoet zich van bewust is en heeft overwogen in zijn visie op duurzaamheid. Door innovatie wil het de zware industrie ondersteunen bij het vinden van energiebesparingen om de potentiële kosten van vergroening te compenseren.

Hoogstra gelooft dat de overstap naar elektrisch, waterstof en bio-aangedreven apparatuur – en een verandering in mindset – het antwoord zijn: “In voorgaande jaren probeerden we het gebruik van diesel op locatie te verminderen. Nu zetten we een stap verder om het energieverbruik in een elektrische omgeving te monitoren en actief te sturen op efficiënte uitvoering. We voeren tests uit met ons assortiment elektrische apparatuur om het typische energieverbruik per dienst te bepalen. Dit zal onze klanten helpen om geschikte en kosteneffectieve elektriciteitsinfrastructuur op te zetten, die het beste past bij het project.”

De enige stap die nog resteert, is deze plannen in actie omzetten, zegt Hoogstra: “We kijken ernaar uit om het hele proces te versnellen op basis van de behoeften van onze klanten. Als zodanig zoeken we deelnemers binnen onze klantenkring die met ons willen samenwerken en deze stappen samen willen zetten.”