Ondanks stijgende energiekosten industrie toch toename winstmarge

In de afgelopen jaren hebben bedrijven in Nederland te maken gekregen met aanzienlijk hogere energiekosten. Dit fenomeen heeft verschillende sectoren op uiteenlopende manieren beïnvloed. Een recente analyse van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft licht geworpen op hoe de energiekosten de financiële prestaties van de meest energie-intensieve bedrijfstakken in Nederland hebben beïnvloed.

Uitdagingen

De energie-intensiteit, ofwel het energieverbruik gerelateerd aan de toegevoegde waarde, varieert sterk tussen verschillende industrieën. Zo zijn de energiekosten in de chemische industrie opgelopen tot maar liefst 77 procent van de toegevoegde waarde, terwijl deze in de horeca slechts 12,5 procent bedragen. Deze verschillen benadrukken hoe sommige sectoren veel kwetsbaarder zijn voor schommelingen in energieprijzen dan andere. De chemische industrie is sterk afhankelijk van ruwe aardolie en aardgas, terwijl de vervoerssector voornamelijk aardolieproducten gebruikt.

Aanpassen aan hogere energiekosten

Interessant genoeg heeft de stijging van energiekosten niet geleid tot een algemene daling van de winstgevendheid in de meest energie-intensieve sectoren. Drie van de vier zagen zelfs een toename in hun winstquote ten opzichte van 2019. Dit wijst erop dat bedrijven strategieën hebben geïmplementeerd om de hogere kosten te compenseren. Zo hebben bedrijven in de horeca en vervoerssector hun prijzen verhoogd of hun afzet vergroot om de hogere energielasten te absorberen. In de chemische industrie werd de toegenomen productiekosten doorberekend aan de klanten.

De rol van kostenmanagement

Naast de directe impact van energiekosten op de bedrijfsvoering, hebben sectoren ook te maken gehad met stijgingen in andere kostenposten. Materialen en diensten hebben eveneens bijgedragen aan de toename van de totale kosten. Daarom is kostenmanagement en het vermogen van bedrijven om efficiënt te opereren zo belangrijk in een economisch uitdagende omgeving.

Wat arbeidskosten betreft, hebben de vier meest energie-intensieve sectoren een minder sterke stijging ervaren dan de algehele economie. Opvallend is dat de horeca in 2022 zelfs een lagere arbeidsinzet kende dan in 2019. Ondanks loonstijgingen hebben deze industrieën blijkbaar andere manieren gevonden om hun totale kosten te beheren.