Blusvliegtuigen en blushelikopters – Hoe werkt dat eigenlijk? (video)

De zomer brengt vaak beelden van zonnige dagen, stranduitjes en barbecues, maar helaas is het ook een tijd van het jaar waarin het risico op bosbranden toeneemt. Droogte, hoge temperaturen en sterke winden vormen de perfecte mix voor het ontstaan en verspreiden van bosbranden, en ieder jaar worden grote delen van de wereld geteisterd door deze verwoestende natuurrampen. Zo ook deze zomer in 2023. Gelukkig bestaat er de blusvliegtuig en de blushelikopter ter bestrijding van deze branden. Maar hoe werken ze eigenlijk? En hebben Nederland en Belgie een eigen blusvliegtuig of blushelikopter?

Blusvliegtuigen en blushelikopters zijn essentiële instrumenten in de strijd tegen bosbranden. Ze maken een snelle en efficiënte reactie op branden mogelijk. Hierdoor beperken we de schade aan mens, dier en natuur.

Verschil techniek

Een blusvliegtuig is een speciaal soort vliegtuig dat is ontworpen om water of brandvertragende chemicaliën over een brand te lozen. Dit type vliegtuig heeft vaak tanks aan boord. Men kan deze vullen met water of een ander brandvertragend middel. Een blushelikopter heeft een soortgelijke functie, maar is uitgerust met een grote emmer of een onderliggende tank die aan een touw hangt. Men vult deze emmer of tank met water. Vervolgens stort men dit uit over de brand.

Hoe werkt een blusvliegtuig?

Een blusvliegtuig werkt door water of brandvertragende chemicaliën te lossen over het brandgebied. Het vliegtuig vliegt over het gebied en laat de inhoud van de tanks vallen, vaak vanuit een lage hoogte om de nauwkeurigheid te vergroten. Het water of de chemicaliën helpen om de brand te doven door de brandstof (zoals droog gras of hout) te verzadigen en zo de verspreiding van het vuur te stoppen. Bij sommige blusvliegtuigen kan de piloot de uitstroom van de vloeistof regelen, zodat ze kunnen kiezen om alles in één keer te lossen of om het geleidelijk te doen over een groter gebied.

Het vullen van een blusvliegtuig

Het vullen van een blusvliegtuig is een belangrijk onderdeel van het proces. Er zijn verschillende manieren om dit te doen, afhankelijk van het vliegtuigtype en de faciliteiten. Sommige blusvliegtuigen kunnen worden gevuld terwijl ze op de grond staan, door water of chemicaliën in de tanks te pompen. Anderen kunnen worden gevuld door te scheppen uit een waterbron terwijl het vliegtuig nog in de lucht is. Dit wordt gedaan door laag over een wateroppervlak te vliegen en water op te nemen via een speciaal ontworpen schepinrichting. Bovendien is het mogelijk om blusvliegtuigen te vullen met brandvertragende chemicaliën. Deze chemicaliën worden eerst met het water gemengd. Daarna worden ze opgeschept.

Capaciteit van blushelikopters

De capaciteit van een blushelikopter varieert, maar ligt over het algemeen tussen de 500 en 3000 liter water. Dit hangt af van het type helikopter en de gebruikte uitrusting. Sommige grotere blushelikopters kunnen zelfs tot 10.000 liter water dragen. Het is belangrijk om te beseffen dat het gewicht van water of chemicaliën een impact heeft. Dit gewicht beïnvloedt namelijk het totale gewicht van de helikopter. Daardoor hebben ze ook invloed op de vliegeigenschappen.

Blusvliegtuigen in Nederland en België

In Nederland en België is het gebruik van blusvliegtuigen zeldzaam De reden hiervoor is het beperkte aantal bosgebieden. Bovendien kan de brandweer vaak snel ter plaatse zijn met traditionele brandbestrijdingsmiddelen. Echter, in situaties waar snel ingrijpen noodzakelijk is, zoals bij grote heidebranden, kunnen blusvliegtuigen en blushelikopters worden ingezet. De toestellen in deze landen zijn vaak gehuurd. De verhuurders zijn gespecialiseerde bedrijven of buurlanden. Militair personeel, uitgerust met de benodigde apparatuur en gespecialiseerde kennis, staat standby voor onmiddellijke inzet binnen Nederland. Daarnaast is Belgie bezig met de bouw van een Europees blusvliegtuig.

Blusvliegtuigen in Frankrijk

In Frankrijk is het gebruik van blusvliegtuigen en blushelikopters gangbaarder. Dit komt door de uitgestrekte bosgebieden en het verhoogde risico op bosbranden. Vooral in het zuiden van het land is dit het geval. Frankrijk heeft een eigen vloot van blusvliegtuigen, waaronder het Canadair CL-415 blusvliegtuig, dat speciaal is ontworpen voor het bestrijden van bosbranden. Dit vliegtuig heeft een capaciteit van 6.137 liter water. Het vullen ervan duurt slechts 12 seconden. Dit gebeurt door water uit een dichtbijgelegen bron op te scheppen.

Blusvliegtuigen en blushelikopters zijn waardevolle hulpmiddelen in de strijd tegen bosbranden. Hoewel Nederland en België ze niet veel gebruiken, zijn blusvliegtuigen cruciaal in gebieden met een hoog bosbrandrisico, zoals het zuiden van Frankrijk. Door te begrijpen hoe deze toestellen functioneren en ingezet worden, kunnen we ons beter voorbereiden op toekomstige bosbrandbestrijding.